Kalıptan Betona Pratik Bilgiler

Kalıptan Betona Pratik Bilgiler
Çeşitli yapılarda, inşaat aşamasında temelden başlayarak çatıya kadar kullanılan kalıp elemanlarının kullanım yerlerine göre ihtiyaç duydukları taşıyıcı ve destekleyiciler farklı özellikler gösterir. Bu nedenden ötürü kullanılan kalıp elemanlarını aşağıdaki gibi sınıflayıp her sınıfın kendi içinde nasıl destekleneceğini belirtmek yararlı olacaktır.
• Temel veya sömel kalıpları,
• Kolon kalıpları,
• Duvar kalıpları,
• Kiriş kalıpları,
• Döşeme kalıpları,
dökümünden önce taşıyıcı sistem ve kalıplarda alınması gerekli önlemler ve uygun kalıp nasıl hazırlanır hep birlikte bakalım.

TEMEL VEYA SÖMEL KALIPLARI:
Genelde, yükseklikleri ve görünen yüzleri az olduğu için en basit yapılan kalıplardandır. Duvar temelleri veya sömel denilen kolon temelleri süreklilik bakımından farklı oldukları için kalıp yapılıp sabitlenirken daha farklı uygulamalar yapılmalıdır. Duvar temelleri mütemadi temeller olacağından iki karşı yüzü için kalıp gerekecek ve bu kalıpların yanal oynamalara direnmesi için iki taraflı desteklenmesi gerekecektir. Yada temel zeminine göre temel kazı şevi düzey yapılabilirse, bir taraflı kalıp kullanılabilir. Yapılan kalıpların dört taraflı olmasından çok bu kalıp elemanlarının yatay, düşey kaburga ve göğüslemelere dayanan, kamalarla ayarlanan zemine çakılan kazıklara alt uçların bindirilmesiyle, kalıp elemanları sağlama alınmalıdır.

KOLON KALIPLARI:
Bu kalıplar kesit şekline göre düşey tahtalardan yapılıp, kalıp yüzünü, dayanma ve tutma elemanı olarak yatay kuşaklar kullanılmaktadır. Dökülen taze beton veya meydana gelen yanal hareketler kalıp üzerinde değişik basınçlar oluşturacaktır. Beton taze iken kalıba derinliğe bağlı olarak zaten bir basınç uygulamaktadır. (hidrostatik ve dinamik beton basıncı) Yanal hareketler taze betonda bu basıncı artıracağından yanal kuşaklar ayrı bir önem taşımaktadır. Kolon kalıplarında kullanılması gereken kuşaklar, dört köşe kesitli kereste veya kalas ya da çelik lama olabilir. Ancak kolonlarda yüksekliğe göre kuşak çerçeve aralığı doğru belirlenmelidir. Yüksek kolonlarda, kuşak çerçeve aralığı, beton basıncı ve yanal hareketler göze alınarak tabanda sık, yukarıya doğru seyrekleştirerek yapılmalıdır. Uygulanacak kuşak köşelerinden iyice birbirlerine çivilenmiş olmalı, germe çubukları ve tellerle bağlanıp sıkıştırılmalıdır. Bu yöntem yardımıyla, büyük beton basıncı gelen veya yanal hareketlere maruz kalan kolonlar korumaya alınabilir.