Yabancılardan konuta 1 ayda 1.1 milyar dolar

Mütekabiliyet Yasası ile inşaat sektöründe Cumhuriyet tarihinin en büyük hareketi yaşandı. Yabancı alımları Mayıs ayında 1.1 milyar dolara çıkarak 2011 yılı toplamını dörde katladı.

Mütekabiliyet Yasası ile yabancı alımları Mayıs ayında 2011 yılı toplamını dörde katladı. Ocak-Nisan arasında sadece 114 milyon dolar olan toplam alımlar, Mayıs ayında inanılmaz bir artış göstererek 1 milyar 114 milyon dolara çıktı. Alımların önümüzdeki aylarda da devam etmesi bekleniyor.

Merkez Bankası'nın Ödemeler Dengesi raporuna göre bu yabancı alımlarının arkasında Avusturya menşeili firmaların bulunduğu tahmin ediliyor.

Türkiye'ye şimdiye kadar yıllık bazda en büyük yabancı yatırımı 337 milyon dolar ile 2008 yılında olmuştu. Yabancılar 2009 yılında 209 milyon dolar, 2010 yılında 314 milyon dolar, geçtiğimiz yıl da 310 milyon dolarlık alım yapmışlardı.

İki büyük Avrupalı yatırımcı var
Hürriyet Gazetesi'nden Eren Güler'e sektördeki bu sürpriz hareketi değerlendiren İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) ve Teknik Yapı Holding'in Başkanı Nazmi Durbakayım, Avrupalı iki büyük yatırımcının piyasadan gayrimenkul topladığını tahmin ettiklerini söyledi.

Durbakayım, "Geçenlerde görüşmek için bize de geldiler ve 1500 konut istediler. Ama biz genelde son tüketiciye hitap ettiğimiz ve satışlarda spekülasyon yapılmasını istemediğimiz için bu satışa sıcak bakmadık" dedi.

Yurtdışında pazarlayacaklar
Bu yatırımcıların Mütekabiliyet Yasası dahilinde bu kadar büyük bir alım yaptıklarını kaydeden Durbakayım, şunları anlattı:

"Avrupa'da para kazanacak enstrümanlar azalınca birçok yatırımcı Türkiye'ye yöneldi. Mütekabiliyet Yasası da büyük bir fırsat. Biz Türkiye'den konut alan bu yatırımcıların önümüzdeki dönemde bu konutları yurtdışında pazarlayacağınız düşünüyoruz. Ayrıca önümüzdeki günlerde bu alımların devam edeceğini düşünüyoruz."

Mütekabiliyet Yasası nedeniyle aldılar
İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan da 1.1 milyar dolarlık rakamın çok yüksek olduğunu söyledi. Aslında Türkiye'nin yıllık 30-40 milyar dolar potansiyeli olduğunu belirten İnan, "Bizim potansiyelimiz yüksek ama değerlendiremiyoruz. Arap parası Batı'da büyük zarar gördü. Ayrıca bazı ülkelerde Arap baharı da var. Ortadaki para büyük ve bundan sonra gayrimenkul pastasından pay alma ihtimalimiz yüksek" dedi.

Mayıs ayındaki alımların Mütekabiliyet Yasası ile ilgili beklentilerden kaynaklandığını söyleyen Serdar İnan, şöyle devam etti:

"Ama o yasa ölü doğdu. Mesela cebine pasaportunu koyan bir İranlı veya bir Suudi konut alabiliyor mu? Hayır alamıyor, çünkü pratikte zorluklar var ve yasanın alt bacakları oturmadı. Özellikle istihbarat kısmı uzun sürüyor. İstihbarat olsun ama 3-5 günde bitsin. Bizde aylar sürüyor. Bizim Türkiye'ye 15 günlüğüne tatile gelen adama istiyorsa hemen konutunu satmamız gerekiyor. Çünkü bu konjonktürü her zaman bulamazsınız. Pazar varsa satacaksınız."

Özellikle İran pazarında boşta büyük para olduğunu kaydeden İnan, Türkiye'nin bunu bir an evvel değerlendirmesi gerektiğini belirtti.

Yabancılar alıma geçti
İstanbul Emlakçılar Odası İkinci Başkanı Nizamettin Aşa da, yoğun yabancı alımlarının Mütekabiliyet Yasası'na yönelik beklentilerden kaynaklandığını tahmin ettiğini söyledi. Mayıs ayında yasanın çıkacağına ve arkasından fiyatların yükseleceğine yönelik büyük bir beklenti oluştuğuna işaret eden Aşa, "Olağanüstü bir durum yok. Eldeki stoklar bitsin diye yabancılara satışın yolu açıldı. Onlar da alıma geçtiler" dedi.

Halihazırda 300 bine yakın Rus ve Arap kökenli alıcı potansiyeli olduğunu kaydeden Aşa, "Bundan sonra özellikle lüks projelerde fiyatlar artabilir. Ama endişe şu ki buradaki artışları emsal gösterip piyasayı yükseltecekler.

Sonuçta markalı projeler toplam stoğun sadece yüzde 20'si. Siz bunlara bakıp kalan yüzde 80'in fiyatını yükseltirseniz hem balon oluşur hem de konuta gerçekten ihtiyacı olan orta kesimle arzı buluşturamazsınız" diye konuştu.